Blockchain yani blokzincir teknolojisi, değiştirme, hacklenme ve hileyi zor ya da imkansız hale getiren bir çeşit bilgi kayıt sistemidir. Özetle bilgilerin kaydedildiği bir veri tabanı ya da kayıt defteri diyebiliriz. Özellikle Bitcoin gibi kripto paraların yaşamımıza girmesinden sonra bu teknoloji herkesin gündemine girdi. Bitcoin ile alım satım yapmak isteyen insanlar Bitcoin’in arkasındaki teknolojiyi de öğrenmek istiyor.
Blockchain Nasıl Çalışır?
Kullanıcı işlemi sonrası veriler belirli bir sıra ile şifrelenerek bloklara kaydedilir. Her bir kayda ilişkin çeşitli bilgiler blokzincir veri tabanında saklanır. Bir blok dolduğunda sıradaki bloğun üretimine geçilir. Bu üretilen bloklar ise birbirine zincir ile bağlıdır ve blok içindeki veriler değiştirilemez.
Blockchain Kayıt Sistemi
Gerçekleştirilen her işlem belli bir kural çerçevesinde bloklara kaydedilir. Bir blok dolduğunda hash (şifreleme) değeri oluşturulur ve sıradaki bloğa geçilir. Bu yeni bloğun girdilerinden biri de bir önceki bloğun hash değeridir. Bu şekilde bloklar eklendikçe bir zincir oluşur. Herhangi bir blokta bir değişikli yapılırsa bu hash değerini etkileyecek ve tüm zincirin devam eden hash değeri değişecektir. Bu şekilde bu zincirin değiştirilmiş olduğu yani orjinal olmadığı anlaşılacaktır.
Blockchain ve Güvenlik
Güvenlik denildiğinde blokchain içindeki kayıtların gizlenmesi ve bu kayıtlara kimsenin ulaşamamasından bahsetmiyoruz. Tam aksine blokchain felsefesinden şeffaflık vardır yani bloğun en başından beri ilgililer kayıtlara rahatlıkla ulaşabilmelidirler. Güvenlikten anlamamız gereken kayıtların değiştirilmemesi ve dağıtık kayıtların herkeste aynı olarak kalmasıdır.
Şimdilik sistemin tek güvenlik açığı dağıtık haldeki sistemin %51’ini bir kişi ya da grubun ele geçirmesi senaryosu diyebiliriz ki bu da şu anki blockchain sisteminde neredeyse imkansızdır.
Özet
Her ne kadar blockchain teknolojisini bitcoin ile tanımış olsakta gelecekte birçok alanda kullanıldığını göreceğiz. Özellikle finans, ticaret gibi alanlarda kullanımı gittikçe yaygınlaşacak çünkü bu teknolojide işlem yapan tarafların birbirini tanıma ya da güven duyması gibi bir zorunluluk yok. Ayrıca bu teknoloji ile yaratılan ortama devlet, merkez bankası, arabulucu, noter ya da tahkim gibi bir 3.kişi sokmaya da gerek yok. Bunlar bize hız ve maliyet avantajı olarak geri dönüyor.
Yapay zeka ve nesnelerin interneti ile birleşmiş çeşitli örneklerini gördüğümüz şu günlerde blockchain teknolojisi gerek gizli gerekse hissettirerek hayatımızı sarmaya devam ediyor. Bu alanda yeni gelişmeler oldukça biz de makalemizi güncellemeyi sürdüreceğiz.
Son Güncelleme: 21 Kasım 2021 tarihinde Merve Alis tarafından yapılmıştır.