Sizleri teknik detaylara boğmadan geleceğin parası olarak ünlenen Bitcoin’i her yönü ile inceleyeceğiz. Bitcoin nedir? ya da kripto para nedir? diye merak ediyorsanız ister okuyarak isterseniz de internet fenomenlerinin sesinden dinleyerek ve izleyerek öğreneceksiniz.
Bitcoin’in sembolü ฿, kısaltması ise BTC olup kişiden kişiye doğrudan para transferi sağlayan merkeziyetsiz yani hiçbir otorite (devlet ya da merkez bankası) tarafından yönetilmeyen kripto (sanal/dijital) para birimidir. Bir başka tanıma göre ise Bitcoin; kimsenin kontrol edemeyeceği, kimsenin manipüle edemeyeceği ve hiç kimsenin daha fazlasını yaratamayacağı dijital paradır. Biz buna nakit paranın online versiyonu da diyebiliriz. Bitcoin’i günümüzde ürün ve hizmet almak için birçok alanda kullanabilirsiniz.
Bitcoin Nasıl Çalışır?
Aslında her Bitcoin bir akıllı telefon veya bilgisayardaki dijital cüzdan (wallet) uygulamasında saklanan bir bilgisayar dosyasıdır. İnsanlar sizin dijital cüzdanınıza bitcoin gönderebilir. Ayrıca siz de arada herhangi bir aracı olmadan insanlara bitcoin yollayabilirsiniz. Yapılan her işlem, blockchain adı verilen teknoloji le halka açık bir kayıt defterine işlenir. Bu sayede işlemlerin izi sürülebilir ve hata olasılığı en aza iner. Bitcoinokulu.com sizler için daha önce Bitcoin Nasıl Alınır konulu bir yazı daha hazırladı oraya da göz atabilirsiniz.
Bitcoin’in Temel Özellikleri Neler?
-Bitcoin Herkes İçindir
Bitcoin’in kontrolü hiçbir kişi, şirket veya kuruluş değildir. Bitcoin, çok geniş dağıtılmış bir bilgisayar ağı tarafından desteklenen merkezi olmayan bir dijital para birimidir. Ücretsiz olarak indirebileceğiniz güvenli bir dijital cüzdan uygulaması kullanarak Bitcoin gönderir, alır ve saklarsınız. Herhangi bir banka veya başka bir finansal aracı cüzdan uygulamanıza erişemeyeceğinden, onu güvende tutmak sizin sorumluluğunuzdadır.
-Bitcoin Para Taşımak ve Saklamak İçindir
Bitcoin’i şu an kullandığımız paralar ile aynı işlevde kişisel veya ticari amaçlar için kullanabilirsiniz. Şu anda iki ana Bitcoin türü vardır: Bitcoin Cash (BCH) ve Bitcoin (BTC). Bitcoin Cash kullandığınızda, alım-satım gibi işlemler çok düşük komisyonlarla yapılabilir. Dolayısıyla uluslararası banka havalelerinden çok daha ucuz ve hızlıdır.
Bitcoin’i dilerseniz değer saklama yani birikim yapmak için de kullanabilirsiniz. Yüksek meblağlarda Bitcoin depoluyorsanız, depolama alanınıza fazladan bir güvenlik katmanı eklemek için donanım cüzdanı satın almayı düşünebilirsiniz.
-İşletmeler Bitcoin Kabul Edebilir
Eğer işletme sahibiyseniz müşterilerinizden Bitcoin ile ödeme kabul edebilirsiniz. Dünyanın önde gelen işletmeleri Bitcoin kabul etmeye başladı. Bunlardan ilk akla gelenler:
- Microsoft
- Wikipedia
- AT&T
Türkiye’de ise Paribu öncülüğünde UNICEF Bitcoin ve Ethereum gibi kripto paralar ile bağış toplayabilecek.
-Bitcoin Diğer Para Birimleri İle Değiştirilebilir
Bunu yapmanın en kolay yolu herhangi bir kripto para borsasında hesap açmak ve bunu kullanmaktır. İnternetten güvenilir bir şekilde alım-satım yapabileceğiniz Bitcoin siteleri konulu bir yazıyı daha önce kaleme almıştık. O yazımıza da göz atabilirsiniz.
-Bitcoin İşlemleri Tekrar Tekrar Doğrulanır
İnsanların gerçekleştirdikleri her bir bitcoin alım-satım işleminde, ağı oluşturan bilgisayarlar sürekli olarak işlemleri doğrular. Bu doğrulama işlemleri blokzincir (blockchain) adı verilen teknoloji ile açık defterlere şeffaf bir şekilde kaydedilir. Blokzincire her yeni blok eklenişinde bu güvenlik işlemleri tekrarlanır.
-Bitcoin İşlemleri Tamamen Anonim Değildir
Bitcoin işlemleri saklamak ya da gizlenmek için çıkarılmış bir kripto para değildir aksine Bitcoin üzerinde yapılan işlemler herkese açık bir deftere kaydedilir. Bununla birlikte Bitcoin ve çeşitli kripto para borsaları hakkında dönem dönem kara para aklama soruşturmaları açılmış ve halen devam etmektedir.
Bitcoin Hangi Teknolojiyi Kullanır?
Temeli yapısı, geniş bir geliştirici topluluğu tarafından düzenli olarak güncellenen açık kaynaklı yani şeffaf bir yazılıma dayanmaktadır. Herhangi bir merkezden üretilmeyen Bitcoin’ler, noktadan-noktaya (peer to peer) dağıtık bir ağ özelliği gösterir. Ağda gerçekleşen ödemeler diğer noktalara anında ulaşır, böylece hangi adresten hangi adrese ödeme yapıldığı kayıtlara geçer. Toplanan kayıtlar blok adı verilen yapıların içinde yer alır. Her bir blok ,üzerinde yüksek işlem gücü gerektiren bir hash algoritması uygulanarak şifrelenir. Bundan dolayı bitcoin kriptopara olarak da adlandırılmaktadır. Blockchain teknolojisi ile ilgi detaylı bilgi almak istiyorsanız Blockchain Teknolojisi Nedir yazımızı okuyabilirsiniz.
Bitcoin Nasıl Üretilir?
Bitcoin üretmek için yapılan işleme madencilik (mining) denilmektedir. Bitcoin madencileri özel donanımlar kullanarak ağ güvenliğini korur, şifreleri çözer ve karşılığında yeni Bitcoin’ler alır. Bu işlem bir nevi madencilerin hizmetleri karşılığında ağ tarafından ödüllendirilmesidir.
Bitcoinler azalan ve öngörülebilir bir oranda üretilmektedir. Bu da Bitcoin madenciliğini rekabetçi bir iş yapar. Ağa daha çok madenci katıldığında kar yapmak gittikçe zorlaşır ve madenciler maliyetleri (yüksek elektrik gideri) karşılamakta zorlanmaya başlarlar. Ancak şu anki şartlarda kişisel bilgisayarlar ile Bitcoin madenciliğini yapmak oldukça verimsizdir. Sadece bu iş için özel üretilmiş makineler olup dünyanın bir çok noktasında özellikle de soğuk noktalarında büyük Bitcoin tarlaları kurulmuştur. Her yıl üretilen bitcoin miktarı, toplam miktar 21 milyon bitcoin olana kadar otomatik olarak yarılanmakta olup buna da halving denir.
Bitcoin Fiyatı ve Değeri Nasıl Belirlenir?
Bitcoin fiyatı, klasik bir iktisat teorisi olan arz-talep dengesine göre belirlenmektedir. Bitcoin’e olan talep arttığında fiyatı yükselir, talep azaldığında ise bitcoin fiyatı düşer. Dolaşımdaki bitcoin sayısı bellidir ve yeni bitcoin’ler öngörülebilen belli bir orana göre gittikçe daha da zor/maliyetli üretilir. Bitcoin hala küçük/sığ bir piyasa olduğundan, piyasa fiyatlarını yükseltmek ya da düşürmek için çok fazla miktarda paraya gerek yoktur. Bu yüzden büyük altörler zaman zaman piyasada dalgalanmaya sebep olabilmektedir. Piyasa büyüdükçe oynaklık (volatilite) azalacaktır.
İnsanlar Bitcoin’i gerçek ürünler, hizmetler ve hatta para ile takas etmeye gönüllü oldukça Bitcoin daha da değerli olacaktır. Bugün dünyanın önde gelen sanal mağazaları ödeme seçenekleri arasına Bitcoin’i de koymaktadır.
Bitcoin Güvenli Mi?
Öncelikle her işlem Bitcoin’lerin bir defadan fazla harcanmaması için kriptografi teknikleri (şifreleme) kullanılarak dijital olarak imzalanır ve doğrulanır. Geçerli bir işlem olduğu doğrulanırsa, işlem madencilik olarak bilinen bir kazı işlemi ile Blockchain’e kalıcı olarak kaydedilir. Burada geriye dönük bir değişiklik yapılması tüm yapının çözülmesini gerektirir; bu da en güçlü bilgisayarlar (kuantum bilgisayarları) için bile pratik olarak imkansızdır.Kişisel cüzdan bilgileriniz kaybetmeniz veya bilgisayarınızın ya da cep telefonunuzun hacklenmesi gibi kullanıcı hataları dışında sistemin güvenlik konusunda henüz bilinen bir açığı bulunmamaktadır.
Ek olarak, dağıtılmış yani merkeziyetsiz bir sistem kesintilere ve siber saldırılara (hack/ddos) karşı çok daha dirençlidir, çünkü geleneksel merkezi sistemler gibi tek bir veri merkezine dayanmaz.
2024 yılında Bitcoin ETF işlemlerinin ABD gibi finans dünyasının devi bir ülke tarafından kabul edilmesi ve yatırım fonlarının Bitcoin ve Ethereum gibi varlıklara yatırım yapabilmesinin önünün açılması kripto varlıkları daha güvenilir bir zemine oturttu.
Bitcoin Yasal Mı?
Türkiye’de kripto para alım satımını engelleyen bir düzenleme mevcut değildir. Tüm dünyada hızla büyüyen sektör düzeynleyicisi Sermaye Pİyasası Kurulu (SPK) kriptopara mevzuatı çalışmalarına da başlamış durumdadır. Engellenmesi bir yana “Dijital olarak alınıp satılabilen ve transfer edilebilen, dijital bir değeri temsil eden sanal varlıklar kullanılarak yapılan işlemlerin vergilendirilmesine yönelik çalışmalar…” yürütüldüğü bilinmektedir. Ayrıca ülkemizde ve dünyada çok sayıda yetkilendirilmiş bitcoin alım-satım platformu yıllardır bu işlemleri yürütmektedir.
Bitcoin Nasıl ve Nereden Alınır?
Videoları izlediniz veya yazı dizimizi okudunuz artık kafanızda bir şeyler şekillenmiş olmalı. Bu noktadan sonra hala kripto paralara ilgi duyuyorsanız yapmanız gereken Bitcoin’i nereden ve nasıl alacağınızı öğrenmek. İşte bunun cevabı tam da burada: Bitcoin Nasıl Alınır